TY  - JOUR
ID  - 5001539
TI  - رفع تهافت از سخنان علامه طباطبائی در جبر و اختیار بر پایه رویکرد عرفانی وی
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 17
LA  - fa
SN  - 2645-8217
AU  - Hasan, Amini
AD  - 
Y1  - 2024
PY  - 2024
VL  - 13
IS  - 1
SP  - EP  - : تهافت ,فاعلیت قریب ,فاعلیبت بعید ,DO  - 
AB  - بسیاری از عالمان دینی معاصر در مسئله جبر و اختیار از حکمت مشا و بعضی هم از عرفان اسلامی، متاثر بوده‌اند. مشا قائل به وحدت تباینی وجود‌اند و ارتباط واجب‌تعالی را، تنها از راه عقل اول ممکن می‌دانند؛ از این‌رو، خدوند را فاعل بعيد و انسان را فاعل قريب دانسته و به معضل جبر و اختيار از راه فاعليت طولي پاسخ داده‌اند. اما عرفا معتقد به وحدت شخصی وجود هستند. آنان بر این اساس، ارتباط بدون واسطه حق‌تعالي را با همه تعینات امكاني نیز ‌پذیرفته‌ و فاعليت انسان را جلوه‌ای از فاعليت الهي دانسته‌اند و ذات حق‌تعالی را محیط بر همه پدیده‌های عالم. علامه طباطبایی هم از راه فاعلیت فاعلیت طولی و هم از راه فاعلیت قریب به حل و فصل معضلات جبر و اختیار پرداخته است. براین اساس، یک نوع تهافت در کلام علامه به چشم می‌آید. اما فرضیه نگارنده این است که با توجه به رویکرد عرفانی علامه و با تعمق در عبارات وی، تهافت یادشده قابل رفع است. اين نوشتار با روش توصيفي-تحليلي به تبیین این تهافت و رفع آن از سخنان علامه (در مسئله جبر و اختیار) پرداخته است.
UR  - https://erfani.nashriyat.ir/node/5001539
L1  - ER  -