Anwar-e Ma`rifat, Volume 6, Issue 1, No 12, Year 2025 , Pages 6-22

    Seven Basic Stage of Spiritual Journeying and Wayfaring from the Viewpoint of Imam Khomeini

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Mohammad miri / Assistant Professor, Faculty of Education of Tehran Uni. / m.miri57@ut.ac.ir
    Pages: 6-22 Receive Date: 2025/04/04 Accept Date: 2025/04/04
    Abstract: 
    The mystics have presented different explanations about the number of the stages of spiritual journeying and wayfaring in various ways. Imam Khomeini believes that, these stages can be explained in seven general stages. Concentrating on the Imam Khomeini's works, and focusing on the explanations of his pupil Ayatollah Mazaheri about the seven stages of spiritual journeying and wayfaring, this paper seeks to entirely study these stages. Imam Khomeini's seven stages of spiritual journeying and wayfaring include, awakening, repentance, piety, interior purification, adornment reflection, effacement. Using analytical and desk-research method, this paper investigates the attitude of the Islamic mystics especially Imam Khomeini on the role of these stages, and it presents it in the form of a conceptual model.
    Keywords: 
    Imam Khomeini
    awakening
    repentance
    piety
    interior purification
    adornment reflection
    effacement
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :هفت مرحله‌ی اساسی سیر و سلوک از دیدگاه امام خمینی ره
    Abstract: 
    عارفان تقریرهای گوناگونی از تعداد منازل سلوک الی الله ارائه داده اند. امام خمینی ره بر این باور است که می توان این منازل را در قالب هفت مرحلة کلی تبیین کرد. نوشتار پیش رو بر آن است تا هر هفت مرحله را با استفاده از شواهد متعددی که در آثار ایشان به چشم می خورد و با یاری¬ جستن از تقریری که شاگرد ایشان، آیة الله مظاهری، از منازل هفت¬گانه منظور نظر استادشان دارند، از ابتدا تا انتها بررسی کند. منازل هفت گانه مورد نظر عبارت است از: 1- یقظه؛ 2- توبه؛ 3- تقوا؛ 4- تخلیه؛ 5- تحلیه؛ 6- تجلیه؛ 7- فنا. این تحقیق به بررسی نگاه عارفان اسلامی و به ویژه امام خمینی به نقش کلیدی هریک از منازل مزبور در مسیر سلوک الی الله نشسته و در پایان، پس از آنکه به روش «تحلیلی – کتاب خانه ای»، اندیشة ایشان را در این باره استخراج کرده، آن را در قالب یک الگوی مفهومی ارائه داده است.
    Keywords: 
    تقوا
    توبه
    فنا
    امام خمینی ره
    یقظه
    تخلیه
    تحلیه
    تجلیه
    References: 
    • ابن‌طاووس، على‌بن موسى، 1409، إقبال الأعمال، چ دوم، تهران، دار الكتب الإسلاميه.
    • ابن‌عربى، محيى‌الدين، (بي‌تا)، الفتوحات المكية (اربع مجلدات)، بيروت، دار الصادر.
    • ـــــ ، 1367، مجموعة رسائل ابن عربى (مجلدان)، بيروت، دار‌احياء التراث العربى.
    • موسوي خمينى، روح‌الله، 1388الف، آداب الصلاة (آداب نماز)، چ شانزدهم، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • ـــــ ، 1387الف، جهاد اكبر يا مبارزه با نفس(تقرير بيانات امام خمينى(س))، چاپ هجدهم، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • ـــــ ، 1388ب، سر الصلاة (معراج السالكين و صلاة العارفين)، چ سيزدهم، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • ـــــ ، 1388، شرح چهل حديث(اربعين حديث)، چ چهارم، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • ــــ ، 1387، شرح حديث جنود عقل و جهل(طبع جديد)، چ دوازدهم، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • ـــــ ، 1378، صحيفه امام، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • ـــــ ، 1387، ديوان اشعار، تهران، مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • ـــــ ، 1386، مصباح الهداية إلى الخلافه و الولاية، چاپ ششم، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • انصارى، خواجه عبدالله، 1417، منازل السائرين،‌، قم، دار‌العلم.
    • ـــــ ، 1377، مجموعه رسائل فارسى خواجه عبد‌الله انصارى، چ دوم، تهران، توس.
    • بقلى شيرازى، روزبهان، 1374، شرح شطحيات، چ سوم، تهران، طهورى.
    • ـــــ ، 1426، مشرب الأرواح، بيروت، دار‌الكتب العلميه.
    • حافظ شيرازى، خواجه شمس الدين محمد، 1385، ديوان حافظ، چ چهارم، تهران، زوار.
    • حسن زاده آملى، حسن، 1373، انه الحق، قم، قيام.
    • رياض، محمد، 1370، احوال و آثار مير‌سيد على همدانى (شش رساله)، چ دوم، پاكستان، مركز تحقيقات فارسى ايران و پاكستان.
    • سلمى، محمد بن‌الحسين، 1424، طبقات الصوفية(السلمى)، چ دوم، بيروت، دار‌الكتب العلميه.
    • سراج طوسى، ابونصر، 1914، اللمع فى التصوف، ليدن، مطبعة بريل.
    • شاه آبادى، محمد علي؛ ويسى، زاهد، 1386، رشحات البحار، تهران، پژوهشكده فرهنگ و انديشه اسلامى.
    • صدرالمتألهين، محمد، 1366، شرح أصول الكافي(صدرا)، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى.
    • غزالى، ابوحامد محمد، (بي تا)، إحياء علوم الدين، بيروت، دار الكتاب العربى.
    • قشيرى، ابوالقاسم عبد الكريم، 1389ق، اربع رسايل فى التصوف، بغداد، مطبعة المجمع العلمى العراقى.
    • ـــــ ، 1374، الرسالة القشيرية، قم، بيدار.
    • کاشاني، عبد الرزاق، 1426الف، اصطلاحات الصوفية، ، بيروت، دار الكتب العلميه.
    • ـــــ ، 1385، شرح منازل السائرين، چاپ سوم، قم، بيدار.
    • ـــــ ، 1426ق- الف، كشف الوجوه الغر لمعانى نظم الدر، بيروت، دار الكتب العلميه.
    • ـــــ ، 1426ق-ب، لطائف الأعلام فى إشارات أهل الإلهام،‌، قاهره، مكتبة الثقافة الدينية.
    • كلاباذى، ابو بكر محمد؛ شريعت، محمد جواد، (1371)، كتاب التعرف، چاپ اول، تهران، انتشارات اساطير.
    • لنگرودي، سيدمحمدحسن مرتضوي، (1386)، جواهر الأصول، چاپ دوم، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى.
    • محاسبى، حارث بن اسد، (1428)،آداب النفوس، بيروت، مؤسسة الكتب الثقافية.
    • ـــــ ، 1420، الرعايه لحقوق الله، مصر، دار اليقين.
    • ـــــ ، 1986، الوصايا، بيروت، دار الكتب العلميه.
    • مجلسى، محمد‌باقر، 1403، بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، چ دوم، بيروت، دار‌إحياء التراث العربي.
    • مظاهرى، حسين، 1387الف، احكام عمره مفرده، چ دوّم، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، 1387ب، اسرارحج، چ دوّم، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، 1389الف، اعتكاف، سلوك منتظران، چ سوّم، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، 1383، جهاد با نفس، چ هشتم، قم، فدك فاطمى.
    • ـــــ ، 1377، دروس اخلاق، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، بي¬تا، دروس اصول، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، 1387ج، دروس فقه، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، 1389ب، راهكارهاى عملى درمان وسواس، چ پنجم، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا (س). 
    • ـــــ ، 1390، سير و سلوك؛ توبه، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، 1388، سير و سلوك؛ يقظه، چ دوّم، اصفهان، مؤسسه فرهنگى مطالعاتى الزهرا(س).
    • ـــــ ، 1386، عوامل كنترل غرائز در زندگى انسان، چ سيزدهم، تهران، مؤسسه نشر و تحقيقات ذكر.
    • ـــــ، 1385، «شخصيت اخلاقي امام در گفت‌وشنود شاهد ياران با آية الله العظمي حسين مظاهري»‌، شاهد ياران ش 7.
    • ميري، محمد، 1390، مقاله «نسبت انسان کامل با انسان الحيوان در علم النفس ابن عربي»، حکمت عرفاني، ش 1.
    • نهاوندى البغدادى‌، جنيد‌بن محمد، 1425ق، رسايل الجنيد، دمشق، دار اقرأ للطباعه و النشر و التوزيع.
    • هجويرى، ابوالحسن على، 1375، كشف المحجوب، چ چهارم، تهران، طهورى.
    • 61 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    miri, Mohammad.(2025) Seven Basic Stage of Spiritual Journeying and Wayfaring from the Viewpoint of Imam Khomeini. Anwar-e Ma`rifat, 6(1), 6-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad miri."Seven Basic Stage of Spiritual Journeying and Wayfaring from the Viewpoint of Imam Khomeini". Anwar-e Ma`rifat, 6, 1, 2025, 6-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    miri, M.(2025) 'Seven Basic Stage of Spiritual Journeying and Wayfaring from the Viewpoint of Imam Khomeini', Anwar-e Ma`rifat, 6(1), pp. 6-22

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    miri, M. Seven Basic Stage of Spiritual Journeying and Wayfaring from the Viewpoint of Imam Khomeini. Anwar-e Ma`rifat, 2025; 6(1): 6-22