* محسن موحدي اصل / دانشجوي دكتراي فلسفه و كلام اسلامي دانشگاه قم‌     movahedi114@yahoo.com
محمدمهدي گرجيان/ استاد گروه فلسفه،‌ دانشگاه باقرالعلوم‌ قم     mm.Gorjian@yahoo.com
عسكر ديرباز / دانشيار گروه فلسفه و كلام دانشگاه قم     a.dirbaz5597@gmail.com
دريافت: 19/06/1399 - پذيرش: 01/09/ 1399 

چکيده
وحدت شخصي وجود در‌صدد بيان اين مطلب است که يک وجود واحد بسيط لايتناهي کل نظام عالم را در‌برگرفته است و موجودات، مظاهر و آيات آن يک حقيقت واحداند که هر کدام به‌اندازة سعة وجودي خود آن را مي‌نمايانند ازاين‌رو قول به حلول و اتحاد، همه‌خدايي و هيچ و پوچ بودن غير خدا، ناشي از سوء‌برداشت از اين مسئله است و انحراف از مسير توحيد مي‌باشد. قرآن مجيد که درياي بي‌کران معارف توحيدي است، اين حقيقت را در آيات ناظر به توحيد ذات با تعابيري همچون صمد بودن حق، آيه و نشانه بودن ماسوي‌الله، حضور وجودي حق در مظاهر و مجالي، معيت ذاتي حق‌، و احاطة علمي و وجودي حق بيان مي‌دارد؛ ازاين‌رو اين آيات با دلالت مطابقي يا التزامي، بر اين مبناي گران‌سنگ توحيد صمدي دلالت دارند و هر‌گونه وحدت عددي را از ساحت مقدس الهي نفي مي‌نمايند.
كليدواژه‌ها: توحيد، وحدت شخصي وجود، آيات قرآن کريم، توحيد ذات، دلالت.